Activated charcoal

Phân loại:

Dược chất

Mô tả:

Tên thuốc gốc (Hoạt chất)

Activated charcoal (Than hoạt).

Loại thuốc

Thuốc giải độc.

Dạng thuốc và hàm lượng

• Nang 250 mg; viên nén 250 mg, 500 mg.
• Dạng lỏng: 12,5 g (60 ml); 25 g (120 ml) với dung môi là nước hoặc sorbitol hoặc propylen glycol.
• Bột để pha hỗn dịch: 15 g, 30 g, 40 g, 120 g, 240 g.

Dược động học:

Hấp thu

Than hoạt tính không được hấp thu toàn thân, không được hấp thu qua đường tiêu hóa.

Phân bố

Không có dữ liệu.

Chuyển hóa

Không bị chuyển hóa.

Thải trừ

Than hoạt được thải nguyên dạng theo phân.

Dược lực học:

Than hoạt có thể hấp phụ được nhiều hợp chất vô cơ và hữu cơ. Khi dùng đường uống, than hoạt làm giảm sự hấp thu của những chất này, do đó được dùng trong nhiều trường hợp ngộ độc cấp từ đường uống. Để có hiệu quả cao nhất, sau khi đã uống phải chất độc, cần uống than hoạt càng sớm càng tốt.

Tuy nhiên, than hoạt vẫn có thể có hiệu lực vài giờ sau khi uống phải một số thuốc chậm hấp thu do nhu động của dạ dày giảm hoặc có chu kỳ gan - ruột hoặc ruột - ruột. Khi được uống làm nhiều liều, than hoạt tạo ra và duy trì chênh lệch nồng độ ở thành ống tiêu hóa, do đó tạo điều kiện thuận lợi cho các chất độc khuếch tán thụ động từ máu vào lòng ruột và được than hấp phụ. Bằng cách này, than hoạt ngăn chu kỳ ruột - gan, ruột - ruột và làm tăng tốc độ đào thải chất độc khỏi cơ thể (thẩm phân dạ dày - ruột). 

Dùng than hoạt nhắc lại nhiều lần làm tăng thải qua phân những thuốc như glycosid trợ tim, barbiturat, salicylat, theophylin. Than hoạt không có giá trị trong điều trị ngộ độc acid và kiềm mạnh. Than hoạt cũng không dùng để giải độc muối sắt, cyanid, malathion, dicophan, lithi, một số dung môi hữu cơ như ethanol, methanol hoặc ethylen glycol, vì khả năng hấp phụ quá thấp.

Nghiên cứu lâm sàng cho thấy than hoạt không chống tiêu chảy, không làm thay đổi số lần đi ngoài, không làm thay đổi lượng phân hoặc rút ngắn thời gian tiêu chảy, do vậy không nên dùng than hoạt trong điều trị tiêu chảy cấp cho trẻ em.